Ιστορία του Σουφλίου

Το Σουφλί αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Τούρκο περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή στα 1667. Την περίοδο εκείνη ήταν ένα κεφαλοχώρι απαλλαγμένο από φόρους. Η τουρκική ονομασία Σοφουλού φανερώνει ότι πιθανότατα αποτελούσε κτήμα μοναστικού τάγματος που όντως μαρτυράται στην περιοχή.(Σοφού=Ασκητης και Σοφολού=Ασκητήριο). Αργότερα βέβαια η ομάδα του Σουλιώτη οπλαρχηγού Γιώργη Κα­στριώτη, αμέσως μετά το θάνατό του, φοβούμενη την υποδούλωση από τουςΤούρκους, εγκατέλειψε τη γη των προγόνων της διασχίζοντας τα βουνά κι εγκα­ταστάθηκε στη Θράκη. Πολλοί από αυτούς δημιούργησαν χωριά απομονωμέvα από κεντρι κούς δρόμους, όπως Μανδρίτσα, Μαυροκκλήσι και ανατολικά τουΈβρου το Ζάλοφο. Μια μεγάλη ομάδα Σουλιωτών δημιουργεί εδώ ένα άλλο Σού­λι. Αλλάζοντας τον τόνο της λέξης και προσθέτοντας ανάμεσα στην πρώτη και δεύτερη συλλαβή το σύμφωνο Φ (Σουφλί), σώζει την πίστη της και το ελληνικό της φρόνημα. Μια άλλη ομάδα του Γ. Καστριώτη, δημιουργεί το Ζάλογκο Αν. του Έβρου, αλλάζοντας και εδώ το δίφθόγκο -γκ- με το γράμμα -φ-, (Ζάλοφο). Είναι το ηρωικό και ιστορικό Μεγάλο Ζαλούφι, που το κατέστρεψαν οι Τούρκοι στις 12-7-1913.

Οι Σουφλιώτες, προς ανάμνηση του Σουλίου διατηρούν σουλιώτικους χαρα­κτηρισμούς στις οδούς όπως Κακοσουλίου, Λέκκα κ. α. και στα ονόματά τους όπως Αραμπατζής-Καλαϊτζής-Μπρίκας κλπ. Επίσης, τη συλλαβή -ζα- που προστιθέμενη στην αρχή της λέξης σημαίνει μεγάλο, (Ζά-λογγο, Ζάμπλουτος, Ζά-θεος κ. α.), προστιθέμενη δε στο τέλος σημαίνει μικρό, (βάρκι-ζα=μlκρή βάρ­κα, πίπι-ζα=μlκρή φλογέρα). Η εκδοχή αυτή ίσως είναι περισσότερο πειστική, αν πρατηρήσει κανείς τα παλιά τους κοσμήματα.

Οι Σουφλιώτες είχαν συγγενικούς δεσμούς με άλλες πόλεις που δημιούργησαν οι ομάδες που έφυγαν από το Σούλι, όπως με την Αργιθέα Αγράφων και το Ανθηρό Καρδίτσας.

Είναι ωστόσο ιστορικά διαβεβαιωμένο ότι το Σουφλί κατοικούνταν από τη Νεολιθική Εποχή. Αυτό διαπιστώνεται από αντικείμενα που βρέθηκαν στην περιοχή, καθώς και την ανακάλυψη τάφων της Ελληνιστικής Περιόδου. Το έντονο θρακιώτικο στοιχείο στα έθιμα της περιοχής μαρτυρεί την καταγωγή των Σουφλιωτών από το μεγάλο Θρακικό φύλο της Βαλκανικής χερσονήσου και των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου.Κατά την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το Σουφλί αποτελούσε ισχυρό οικονομικό, πολιτικό και πολιτισμικό κέντρο που απλωνόταν και στην ανατολική όχθη του ποταμού Έβρου με πληθυσμό της τάξης των 60.000 ατόμων. Η ραγδαία ανάπτυξη οφείλεται στην σηροτροφία, που υπήρξε ο οικονομικός πνεύμονας της περιοχής για πολλές δεκαετίες. Τότε ιδρύθηκαν και τα εργοστάσια επεξεργασίας μετάξης των Αζαρία και Πάπο (1908), των Τζίβρε (1920) που ήταν και η μεγαλύτερη μονάδα της περιοχής και του Π. Χατζησάββα. Αργότερα δημιουργούνται το εργοστάσιο Τσιακίρη (1954) που λειτουργεί ως σήμερα και το κρατικό εργοστάσιο (1967). Η αμπελουργία και η οινοποιεία παρουσίασαν γρήγορη ανάπτυξη. Αυτά ήταν τα δύο κύρια σκέλη της οικονομικής ζωής του τόπου. Παράλληλα αναπτύχθηκαν και άλλες μορφές βιοτεχνίας όπως τα 60 καροποιεία και σιδηρουργεία που λειτουργούσαν πριν το 1922, καθώς και οι 4 ατμοκίνητοι αλευρόμυλοι και αρκετές μονάδες παραγωγής σισαμελαίου.

εργοστάσιο μετάξης

Μετά τις συνθήκες του 1922-23 η Ανατολική Θράκη και η Ρωμυλία πέρασαν στην κυριότητα του νεοσύστατου τουρκικού κράτους. Έτσι, το Σουφλί έχασε το μεγαλύτερο μέρος της πεδιάδας των 70.000 στρεμμάτων, που ήταν απέραντα μορεολίβαδα, αποκλειστική τροφή του μεταξοσκώληκα. Επιπλέον, η σηροτροφία και το εμπόριο μεταξιού περιήλθαν στο ελληνικό, νομικό και φορολογικό καθεστώς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σταδιακή μείωση της παραγωγής και των εξαγωγών σε ευρωπαϊκές χώρες. Η ανακάλυψη και διάδοση της τεχνητής μεταξωτής ίνας ανέκοψε οριστικά και αμετάκλητα την πορεία της σηροτροφίας. Τα 4 εργοστάσια αναπήνησης καθώς και οι πολλές οικοτεχνίες παραγωγής μεταξιού έπαψαν να λειτουργούν. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 5 βιοτεχνίες ύφανσης και παραγωγής μεταξωτών ειδών καθώς και καταστήματα που εμπορεύονται μεταξωτά είδη. Το 1993, η παραγωγή κουκουλιών ανερχόταν σε 5.000 κιλά από 800.000 κιλά που ήταν το 1908.