Ἕνα σκάνδαλο, πολλὲς ἁμαρτίες καὶ ἕνας ἅγιος!

Παναγιωτόπουλος Ἰωάννης (Λέκτορας στὴν Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν)

Μία ἀπὸ τὶς ὡραιότερες ἱστορίες τοῦ Λαυσαϊκοῦ περιγράφει τὸ βίο ἑνὸς μοναχοῦ, ποὺ ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τὸ μοναστήρι, δούλευε σὰν φορτοεκφορτωτὴς στὸ λιμάνι τῆς Ἀλεξάνδρειας. Καὶ ὅπως ἀπὸ κάθε λιμάνι, οὔτε ἀπ’ αὐτὸ ἔλειπαν οἱ πόρνες. Ὁ «μοναχὸς» δούλευε ὅλη τὴν ἡμέρα, καὶ τὸ βράδυ ξόδευε ὅλα ὅσα κέρδιζε, «ἀγοράζοντας» τὴν συντροφιὰ μιᾶς πόρνης γιὰ ὅλη τὴ νύχτα.

Ἦταν ἡ ντροπὴ τῶν χριστιανῶν τῆς πόλης, ἦταν τὸ σκάνδαλο τῆς Ἐκκλησίας. Τὰ χρόνια περναγαν καὶ παρὰ τὶς ἐκκλήσεις καὶ τὶς συστάσεις, αὐτὸς συνέχιζε τὴν ἁμαρτωλή του ζωή. Κάποτε, ὅπως σὲ ὅλους μας, ὁ θάνατος ἦρθε σὰν λύτρωση, σὰν φάρμακο ποὺ θὰ τὸν ἔσωζε ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες ποὺ δὲν σταμάτησε νὰ κάνει ἀκόμη καὶ λίγο πρὶν πεθάνει. Καὶ πῶς νὰ τὸν ἀφήσουν χωρὶς ταφὴ γιὰ χριστιανό; Οἱ παπάδες τῆς πόλης τὸν πῆραν νὰ τὸν κηδέψουν καὶ μαζί του νὰ θάψουν τὸ σκάνδαλο. Τὸ νέο μαθεύτηκε: Ὁ «γεροπόρνος» μοναχὸς πέθανε. Ποιὸς ἄραγε θὰ πήγαινε στὴν ἐκκλησία νὰ τὸν ἀποχαιρετήσει;

Ἡ ἐκκλησία στὴν κηδεία του γέμισε ἀπὸ γυναῖκες τῆς Ἀλεξάνδρειας, τίμιες γυναῖκες, χριστιανές, ποὺ ἦρθαν νὰ τὸν ἀποχαιρετήσουν, μὰ ὄχι σὰν ἕναν ὁποιοδήποτε νεκρό, σὰν ἅγιο! Κάποιος γνώρισε σὲ κάποια ἀπὸ αὐτὲς τὸ πρόσωπο μιᾶς πόρνης, ποὺ εἶχε καιρὸ νὰ δεῖ στὸ λιμάνι… δὲν ἦταν ὅμως, ὅπως τὴν θυμόταν. Κάποιες ἄλλες, ἁπλά τοὺς θυμίζαν κάτι ἀπόμακρο.

Τότε ἡ πόλη ἔμαθε πὼς ὁ «γεροπόρνος» μοναχὸς ἦταν ἕνας ἅγιος, ποὺ μὲ τὰ λεφτὰ ποὺ κέρδιζε, ἐξαγόραζε μία νύχτα χωρὶς ἁμαρτία, ἀγόραζε τὸ «δικαίωμα» στὸ σῶμα τους γιὰ νὰ κερδίσει τὴν ψυχή τους. Τότε ἡ πόλη ἔμαθε, ὅτι αὐτὸς ποὺ νομίζαν ὅτι εἶναι τὸ «σκάνδαλο» ἦταν ἡ ἁγνότητα, ἡ ἄδολη ἀγάπη, ἡ αὐταπάρνηση, ὁ ἄνθρωπος, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἡ προσευχὴ καὶ ἡ θέωση. Γιατί ὁ ἄνθρωπος τοῦ Χριστοῦ δὲν κρίνεται στὴ διάρκεια τῆς ζωῆς του, ἀλλὰ στὸ τέλος της. Γιατί ἀκόμη κι ὅταν ὁ ἴδιος ζεῖ «καθὼς πρέπει», πρέπει νὰ μαρτυρήσει, πρέπει νὰ ζήσει τὴν μαρτυρία καὶ τὸ μαρτύριο. Τελικὰ ποιὸς εἶναι τὸ σκάνδαλο, ὁ ἄλλος ἢ ἐμεῖς; Μήπως ἐγὼ εἶμαι αὐτὸς ποὺ θέτω στὸν ἄλλο τὸ προσωπεῖο ποὺ μοῦ ταιριάζει νὰ τὸν βλέπω; Μήπως γιατί φοβᾶμαι μὴν ἀποκαλυφθεῖ τὸ δικό μου προσωπεῖο;

Καὶ τελικὰ τί κάνουμε μὲ τὸ σκάνδαλο, ποιὸς τὸ κουβαλᾶ, ποιὸς θὰ «σώσει» τὸ σκάνδαλο; Τὸ ἐρώτημα εἶναι οὐσιαστικό, γιατί τὸ σκάνδαλο τοῦ ἄλλου ἔχει μιὰ θεμελιακὴ λειτουργία: Γεμίζει τὰ δικά μας κενά, τὰ κενά τοῦ ἐγωισμοῦ μας. Εἶναι εὔκολο νὰ κατηγορήσουμε, εἶναι εὔκολο νὰ γκρεμίσουμε, ἀλλὰ εἶναι δύσκολο νὰ ποῦμε τὸν καλὸ λόγο, νὰ δουλέψουμε γιὰ τὸ κοινὸ καλό! Υἱοθετοῦμε ἐπιλογὲς ἀπάνθρωπες καταρχὴν γιὰ τὸν ἑαυτό μας, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν κάθε μορφῆς κρίση, ἡ ὁποία δὲν εἶναι ὑπόθεση ἰδεολογίας, θεωρίας ἢ δομῶν, εἶναι πρωτίστως τὸ ἀποτέλεσμα τῆς λειτουργίας χωρὶς πραγματικὸ σκοπό, ἡ εἴσοδος σὲ ἕναν μηχανισμὸ κατάρρευσης καὶ φθορᾶς. Σήμερα ζοῦμε μὲ μοναδικὴ ἔνταση τὴν ποιοτικὴ ἀπώλεια τῶν ἐσωτερικῶν κριτήριων μιᾶς κοινωνίας ποὺ δὲν «κοινωνεῖ», ἀλλὰ μόνο «ἐπικοινωνεῖ» τὰ ἀδιάλειπτα κενά της. Ἡ «πραγματικὴ ζωὴ» δὲν εἶναι ἡ δική μας, ἀλλὰ τοῦ άλλου. Ἐντούτοις ὀφείλουμε νὰ ἀναζητήσουμε τὴν δική μας ζωή, γιατί στὴν τελικὴ Κρίση τὸ δικό μας βιβλίο, τῆς ζωῆς μας, θὰ εἶναι ἀδειανό. 

Μια Χαριτωμένη.....ηγουμένη!

+ Γερόντισσα Φωτεινή (Ντέμου) Πέντε χρόνια από τήν κοίμησή της

  Στη φωτογραφία η νεαρότερη ηλικιακά μοναχή.

 

Τήν 10η Δεκεμβρίου συμπληρώθηκε μιά πενταετία από τήν κοίμηση τής μακαριστής Γερόντισσας Φωτεινής (κατά κόσμον Χαρούλας Ντέμου) Ηγουμένης τής Ιεράς Μονής Γενεθλίου τής Θεοτόκου (Πελαγίας), τής Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών καί Λεβαδείας, τής Μονής πού επιμελείται τήν έκδοση τών βιβλίων τού Σεβασμιωτάτου κ. Ιεροθέου.

Αντί άλλου μνημοσύνου η Εφημερίδα μας δημοσιεύει κατωτέρω δύο κεφάλαια από τίς αναμνήσεις τών Μοναχών τής Μονής, οι οποίες εκδόθηκαν σέ ειδικό αφιερωματικό τευχίδιο.

Γίνεται δέ γνωστόν στούς αναγνώστες μας ότι ο Σεβασμιώτατος π. Ιερόθεος συνέγραψε βιβλίο γιά τήν Γερόντισσα Φωτεινή, τό οποίο πρόκειται νά εκδοθή προσεχώς.

* * *

Η διακονία της στούς προσκυνητές

Γράφουν οι Μοναχές τής Ιεράς Μονής Γενεθλίου τής Θεοτόκου (Πελαγίας)

Μέ πολλή χαρά δεχόταν όλους τούς προσκυνητές. Πολλοί από αυτούς πού τήν επισκέπτονταν στό Μοναστήρι εξέφραζαν μέ ποικίλους τρόπους τήν αγάπη τους και τήν χαρά τους, όταν τήν έβλεπαν. Ιδιαίτερα τήν επισκέπτονταν από τούς τόπους πού έζησε καί εργάσθηκε ως εκπαιδευτικός. Από τά Γιάννενα, τήν Θεσσαλονίκη, τό Μέτσοβο, τήν Έδεσσα.

 Διαβεβαίωναν στίς μοναχές ότι τήν εκτιμούσαν γιά τήν απλότητά της καί τό αυθόρμητο τού χαρακτήρα της. Πραγματικά, η Γερόντισσα Φωτεινή, από τήν μικρή της ηλικία καί έως τό τέλος τής ζωής της, δέν τά πήγαινε καλά μέ τόν καθωσπρεπισμό καί τήν ψεύτικη ευγένεια. Δέν μπορούσε ποτέ νά κολακέψη άνθρωπο. Δέν μπορούσε νά υποκριθή. Είχε απλή καί ανεπιτήδευτη συμπεριφορά. Μιλούσε δίχως ευσεβισμούς, αλλά πηγαία καί αυθόρμητα. Είχε ευθύτητα καί μεγάλη αμεσότητα μέ τόν συνομιλητή της. Ήταν ξεκάθαρη καί ειλικρινής. Ήταν πάντα αληθινή. Έλεγε:

«Δέν μπορώ νά αγαπώ έναν άνθρωπο καί νά ξέρω ότι ζή στήν αμαρτία. Δέν τό αντέχω. Θά κάνω τά αδύνατα δυνατά».

«Νά αγαπήσουμε τόν Χριστό. Αυτός καί εγώ. Κανείς άλλος μεταξύ μας».

«Γιά δύο λόγους ήθελα νά γίνω μοναχή: γιά νά ζώ πιό πολύ μέ τόν Θεό καί γιά τούς ανθρώπους πού αγαπώ. Δέν θά μπορούσα διαφορετικά νά τούς βοηθήσω παρά μόνο μέ τήν προσευχή».

Σέ αγαπητό της πρόσωπο έλεγε: «Δέν θέλω νά φοβάσαι, όταν θά πεθάνης, γι’ αυτό πρόσεχε πώς ζής. Δέν μπορώ νά τό διανοηθώ ότι εσύ δέν θά σωθής».

Στούς «αντιδραστικούς» μέ τήν Εκκλησία έλεγε τήν χαρακτηριστική φράση: «Αυτόν θά τόν «εκδικηθώ» μέ τήν αγάπη». Καί, πράγματι, αυτή η «εκδίκηση» πάντα είχε θετικό αποτέλεσμα.

Άνθρωποι πονεμένοι, απελπισμένοι, προβληματισμένοι καί τραυματισμένοι από αστοχίες, δοκιμασίες καί αμαρτίες, συζητώντας μαζί της εύρισκαν ελπίδα. Τούς έβλεπε μέ ιδιαίτερη αγάπη καί σεβασμό καί τούς μετέδιδε αισιοδοξία, παρηγοριά καί μιά αίσθηση χαράς. Πολλοί τής έδιναν υπόσχεση ότι θά αλλάξουν τρόπο ζωής. Ακούραστη πάντα άκουγε τά προβλήματά τους καί συμμετείχε στόν πόνο τους. Τούς μιλούσε γιά τήν ζωή μέσα στήν Εκκλησία, γιά τήν υπέρβαση τών προβλημάτων καί τού θανάτου.

Έλεγε ότι πρέπει νά προσγειωθούμε γιατί στήν ζωή ποτέ δέν μπορούμε νά βρούμε ό,τι επιθυμούμε.

Η Γερόντισσα Φωτεινή απάντησε σέ επιστολή πού τής έστειλε φίλη της από τό εξωτερικό καί τής ζητούσε συμβουλή καί βοήθεια σέ μιά δυσκολία πού περνούσε:

"...Ευχαριστώ γιά τήν εμπιστοσύνη πού μού δείχνεις. Μή στενοχωριέσαι. Πολλές φορές, όταν είμαστε καλά ψυχολογικά, λύνονται καλύτερα τά προβλήματα καί ο Θεός ενεργεί διαφορετικά σέ μιά χαρούμενη καί ελπιδοφόρα καρδιά. Νά δοξάζης τόν Άγιο Θεό, πού έχεις τήν υγεία σου σωματική καί διανοητική. Βλέπεις καθημερινά τί φοβερά πράγματα συμβαίνουν παντού. Χίλιες δόξες πού έχουμε σωστά τά μυαλά μας καί μπορούμε νά λέμε ένα «Κύριε, ελέησον» καί νά ελπίζουμε στό έλεος τού Θεού. Αυτό είναι η ζωή! Έχει ο Θεός. Νά αφήνουμε απλά τήν ζωή μας στήν πρόνοιά Του καί Εκείνος έχει τόν τρόπο νά μάς καθοδηγή καί νά μάς σώζη.

Μή περιμένεις από τόν εαυτό σου τέλεια πράγματα καί βασανίζεσαι. Τό ορθόδοξο είναι νά κάνουμε καί λάθη καί νά ζητάμε συγγνώμη. Μή περιμένουμε τά πράγματα όπως θά τά θέλαμε εμείς. Όχι, ο Θεός έχει άλλη λογική. Εκεί πού εμείς βλέπουμε κατάρα μπορεί αυτό νά είναι ευλογία καί τό αντίθετο.

Εύχομαι ο Θεός καί η Παναγία μας νά σέ φωτίζη ώστε νά δέχεσαι τίς ενέργειες τών άλλων σάν ευλογία, έστω καί άν τίς βλέπης αρνητικές. Η ζωή τού Χριστιανού είναι πόνος, δυσκολία καί υπομονή. Ίσως μόνο έτσι ωριμάζουμε καί γινόμαστε άξιοι τού Χριστού. Τόν ίδιο δρόμο βάδισε καί Εκείνος κι άς ήταν Θεάνθρωπος!

Χαίρομαι γιατί σκέπτεσαι καί προβληματίζεσαι σάν Ρωμηά, δηλαδή ορθόδοξη. Ο Θεός, είμαι σίγουρη, ότι θά σέ βοηθήση όπως δέχεται η ψυχή σου κι όπως ξέρει Εκείνος».

Τά τελευταία χρόνια επισκέπτονταν τό Μοναστήρι πολλοί προσκυνητές μέ λεωφορεία, είτε από Ενορίες μέ Ιερείς, είτε από τουριστικά Γραφεία. Όσο απασχολημένη καί άν ήταν θά κατέβαινε στό αρχονταρίκι γιά νά χαιρετήση καί νά απευθύνη λόγο πού ανέπαυε καί παρηγορούσε τούς προσκυνητές.

Μερικοί, βλέποντας τήν απλότητα πού διέκρινε τήν Γερόντισσα στήν φιλοξενία, καί τήν αγάπη της στόν κάθε άνθρωπο πού έπασχε, γίνονταν απαιτητικοί μέ τίς συχνές επισκέψεις τους στήν Μονή. Παρουσίαζαν γιά αλήθεια τίς πιό απίθανες ιστορίες πού πάντα ήταν δακρύβρεχτες. Έτσι, συνήθιζαν νά έρχωνται διάφοροι «ζητιάνοι», επαγγελματίες, γιά ελεημοσύνη πού έπρεπε όμως νά φύγουν όλοι μέ γεμάτα τά χέρια από τό Μοναστήρι. Ενδεικτικό είναι ένα περιστατικό:

Μιά μέρα ήρθε κάποιος τσιγγάνος μέ τήν μάνα του. Οδηγούσε ένα πολυτελέστατο αυτοκίνητο, τελευταίας τεχνολογίας, σέ μεταλλικό ασημί χρώμα. Επειδή εκείνη τήν περίοδο η Νομαρχία φρόντιζε τόν δρόμο γιά τό Μοναστήρι, νομίσαμε πώς ήρθε ο Νομάρχης. Όταν καταλάβαμε τόν σκοπό τής επισκέψεως μερικές αδελφές πού βρέθηκαν εκείνη τήν στιγμή εκεί δυσανασχέτησαν. Η Γερόντισσα τούς ετοίμασε μόνη της τόν δίσκο μέ τόν καφέ, τούς έδωσε τρόφιμα καί τούς πλήρωσε τήν βενζίνη πού χρειάσθηκε γιά νά έρθουν στό Μοναστήρι.

Η αντιμετώπιση τής ασθένειάς της

Μετά τήν διάγνωση τής μαγνητικής εξέτασης είπε: «Δέν είναι τυχαία αυτή η ασθένεια. 

Ο Θεός τήν επέτρεψε. Έχει τούς λόγους Του. Προσευχηθείτε νά τήν αντιμετωπίσω σωστά. Ταλαιπωρώ τόσους ανθρώπους. Τόσοι ενδιαφέρονται καί προσεύχονται γιά μένα! Σάν μοναχές, όπου καί άν πάμε, όλοι μάς σέβονται καί μάς εξυπηρετούν. Πόσο ταλαιπωρείται όμως ο κόσμος!».

Αντιμετώπισε τήν ασθένεια μέ πίστη στόν Θεό καί δοξολογία. Ο θάνατός της ήταν μία κοίμηση. Είχε πλήρη συναίσθηση μέχρι τήν τελευταία στιγμή. Έφυγε προσευχομένη εν μέσω προσευχομένων αδελφών καί μέ τήν ευχή τού Πνευματικού της Πατέρα, τήν στιγμή πού στό Μοναστήρι της προσεύχονταν θερμά όλες οι αδελφές.

Πολλές φορές η Γερόντισσα μιλούσε γιά τόν θάνατο καί γιά τήν μνήμη τού θανάτου πού πρέπει νά καλλιεργή ο Μοναχός. Έλεγε: «Όλη τήν ζωή μας πρέπει νά τήν θεωρούμε σάν προετοιμασία γιά τήν ώρα τού θανάτου. Όταν ο Θεός θά πή τό STOP νά μή φοβόμαστε».

Κάθε χρόνο τήν ημέρα τού Πάσχα επανελάμβανε προτάσεις από τόν Κατηχητικό Λόγο τού αγίου Ιωάννου τού Χρυσοστόμου. Έλεγε συγκεκριμένα: «Μηδείς φοβείσθω θάνατον ηλευθέρωσε γάρ ημάς ο τού Σωτήρος θάνατος». Έψαλλε μέ όλη τήν δύναμη τής ψυχής της καί τής φωνής της τόν Αναστάσιμο Κανόνα τού Πάσχα.

Τό Μέγα Σάββατο αυτήν τήν χρονιά λειτούργησε στό Μοναστήρι ο Μητροπολίτης κ. Ιερώνυμος. Τήν στιγμή κατά τήν οποία ο Σεβασμιώτατος έψαλλε τό «Ανάστα ο Θεός...» καί πετούσε στόν Ναό τίς δάφνες, η Γερόντισσα, κατά κοινή ομολογία, ζούσε τήν χαρά τής Αναστάσεως καί, όταν ο Σεβασμιώτατος μπήκε μέσα στό Άγιο Βήμα, πήρε στά χέρια της τό πανέρι καί μέ πολλή χαρά καί ενθουσιασμό σκόρπισε η ίδια τίς υπόλοιπες δάφνες πού είχαν απομείνει. Όταν επέστρεψε στήν θέση της είπε: «Τί μεγαλείο ζούμε μέσα στήν Ορθοδοξία! Είναι τιμή γιά μάς νά είμαστε παιδιά Θεού ζώντος».

Όταν, μετά τό τέλος τής Θείας Λειτουργίας καί τήν συζήτηση πού είχε μέ τόν Σεβασμιώτατο, τής προτάθηκε νά αναπαυθή λίγο, γιατί ήταν ταλαιπωρημένη καί από τήν xημειοθεραπεία καί από τήν ορθοστασία, είπε: «Δέν αισθάνομαι καθόλου κουρασμένη. Ο Απόστολος, πού ακούσαμε σήμερα στήν Θεία Λειτουργία, δέν μ’ αφήνει σέ ησυχία, «ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός εκ νεκρών διά τής δόξης τού Πατρός, ούτω καί ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν"».

 Όσοι τήν έζησαν εκείνες τίς ώρες, αισθάνονταν ότι είχαν κοντά τους μία μάρτυρα τής Αναστάσεως τού Χριστού, όχι μόνον «εξ ακοής» αλλά καί «από θέας», μιά μαθήτρια καί ευαγγελίστρια Χριστού.

Παρακαλούμε τόν Κύριο, πού γνωρίζει πιό καλά από τόν καθένα όλη της τήν ζωή, Τόν έχοντα ζωής καί θανάτου τήν εξουσία, νά τήν συναριθμήση «εν τή Εκκλησία τών πρωτοτόκων» καί «εν ταίς λαμπρότησι τών Αγίων». Νά τής χαρίση τήν ανώδυνη καί ατελεύτητη ζωή, όπου λάμπει τό φαιδρό καί ανέσπερο Φώς.

 

Άς έχουμε την ευχούλα της.....

 

Πηγή : Τρελο-γιάννης